बौद्धिक अक्षम (Intellectual disability in Marathi) विद्यार्थ्यांना अध्यापन करण्यासाठी प्रभावी मार्ग जाणून घ्या..
Intellectual disability in Marathi : 21 दिव्यांग प्रकारांपैकी एक प्रकार हा बौद्धिक अक्षमता (Intellectual disability) म्हणून ओळखला जातो. या पोस्ट च्या माध्यमातून आपण बौद्धिक अक्षमता (Intellectual disability) म्हणजे काय आणि बौद्धिक अक्षमता (Intellectual disability) असणार्या विद्यार्थ्यांना सर्वसामान्य विद्यार्थ्यांसोबत सर्वसामान्य शाळेत शिक्षण घेताना अध्यापनात काही प्रभावी मार्ग अवलंबून अध्यापन जास्तीत जास्त सोपे आणि सहज होण्याच्या दृष्टीने काही मुद्दे अभ्यासणार आहोत.
बौद्धिक अक्षम (Intellectual disability) विद्यार्थी कोणाला म्हणावे ?
Join : Whats App Channel
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थी म्हणजे ज्या विद्यार्थ्यांच्या बौद्धिक क्षमता सामान्यपेक्षा कमी आहेत. बौद्धिक अक्षमता (Intellectual disability) ही एक विविधतापूर्ण स्थिती आहे आणि प्रत्येक विद्यार्थ्याची क्षमता वेगवेगळी असते. काही विद्यार्थ्यांना शालेय अभ्यासात काही मदत आवश्यक असू शकते, तर काहींना अधिक विशेष समर्थनाची आवश्यकता असू शकते. बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना मदत करण्यासाठी अनेक संसाधने उपलब्ध आहेत आणि ते यशस्वी होऊ शकतात.
बौद्धिक अक्षम (Intellectual disability) विद्यार्थ्यांबाबत काही महत्वाचे मुद्दे :
बौद्धिक अक्षमता: बौद्धिक अक्षमता ही एक विविधतापूर्ण स्थिती आहे; जी बौद्धिक क्षमतांमध्ये अडथळा निर्माण करते. बौद्धिक अक्षमता ही एक मानसिक विकृती नाही आणि बौद्धिक अक्षम विद्यार्थी सामान्य विद्यार्थ्यांप्रमाणे काही क्षमतामध्ये बुद्धिमान असू शकतात.
बौद्धिक विकासात्मक अक्षमता: बौद्धिक विकासात्मक अक्षमता ही बौद्धिक अक्षमतेची एक सामान्य संज्ञा आहे. बौद्धिक विकासात्मक अक्षमता ही एक स्थिती आहे; जी जन्मजात असते आणि बौद्धिक क्षमतांमध्ये अडथळा निर्माण करते.
मानसिक मंदता: मानसिक मंदता ही बौद्धिक अक्षमतेची एक जुनी संज्ञा आहे. मानसिक मंदता ही एक स्थिती आहे; जी बौद्धिक क्षमतांमध्ये अडथळा निर्माण करते, परंतु ही एक अपमानजनक संज्ञा आहे.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांबद्दल बोलताना काळजीपूर्वक भाषा वापरणे महत्त्वाचे आहे. बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना
मदत करण्यासाठी अनेक संसाधने उपलब्ध आहेत आणि ते यशस्वी होऊ शकतात.
बौद्धिक अक्षम (Intellectual disability) विद्यार्थ्यांना अध्यापन करण्यासाठी प्रभावी मार्ग जाणून घ्या..
1. अध्यापनात स्पष्ट आणि संक्षिप्त असे संप्रेषण वापरा :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना गुंतागुंतीची भाषा किंवा संकल्पना समजणे कठीण असू शकते. त्यांना स्पष्ट आणि संक्षिप्त संप्रेषण वापरून त्यांच्याशी संवाद साधणे महत्त्वाचे आहे.
2. अध्यापनात विविध शिक्षण पद्धतींचा वापर करा :
सर्व विद्यार्थी एकाच प्रकारे शिकत नाहीत. बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या वैयक्तिक अध्ययन शैलीनुसार शिकण्यास मदत करण्यासाठी विविध शिक्षण पद्धतींचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. यामध्ये शारीरिक शिक्षण, दृश्य शिक्षण आणि श्रवण शिक्षण यांचा समावेश असू शकतो.
3. अध्यापनात अधिक वेळ द्या :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना इतर विद्यार्थ्यांपेक्षा शिकण्यासाठी अधिक वेळ लागू शकतो. त्यांना शिकण्यास मदत करण्यासाठी त्यांना अधिक वेळ देणे महत्त्वाचे आहे.
4. अध्यापनात दृश्य शिक्षणाचा वापर करा :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना दृश्य शिक्षणाचा वापर करून शिकणे सोपे जाते. यामध्ये चित्रे, आकृत्या आणि स्लाइड शोचा वापर यांचा समावेश असू शकतो.
5. प्रेरणा द्या :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना प्रेरित करणे महत्त्वाचे आहे. त्यांना शिकण्यात रस असल्याची खात्री करणे महत्त्वाचे आहे.
6. सकारात्मक प्रतिसाद द्या :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या प्रयत्नांसाठी सकारात्मक प्रतिसाद देणे महत्त्वाचे आहे. त्यांना यशस्वी झाल्याची खात्री होणे महत्त्वाचे आहे.
7. पालकांना सहकार्य करा :
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शिक्षणात यशस्वी होण्यासाठी पालकांशी सहकार्य करणे महत्त्वाचे आहे. पालकांना त्यांच्या मुलाच्या वैयक्तिक अध्ययन शैली आणि गरजांबद्दल माहिती देणे महत्त्वाचे आहे.
8. अध्यापनात व्यक्तीगतीकरण:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांची स्वतःची वैशिष्ट्ये आणि गरजा लक्षात घेऊन शिकवणे महत्त्वाचे आहे. प्रत्येक विद्यार्थ्यासाठी एक वेगळा दृष्टीकोन आणि अध्ययन शैली असावी.
9. दृश्य शिक्षण:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना दृश्य माहिती समजून घेण्यात मदत होते. शिकवताना, विविध दृश्य सहाय्यक साधने वापरणे महत्त्वाचे आहे, जसे की चित्रे, चार्ट, स्लाइड शो आणि व्हिडिओ.
10. अध्यापनात स्पर्शात्मक शिक्षण:
काही बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना स्पर्शात्मक माहिती समजून घेण्यात मदत होते. शिकवताना, विविध स्पर्शात्मक सहाय्यक साधने वापरणे महत्त्वाचे आहे, जसे की मॉडेल्स, वस्तू आणि प्रात्यक्षिके.
11. प्रत्यक्ष शिक्षण:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना प्रत्यक्ष अनुभवांद्वारे शिकणे चांगले असते. शिकवताना, विविध प्रत्यक्ष अनुभव देणे महत्त्वाचे आहे, जसे की प्रयोग, भेटणे आणि प्रकल्प.
12. वापरकर्त्याला केंद्रित शिक्षण:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना वापरकर्त्याला केंद्रित शिक्षण देणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्यांना त्यांच्या स्वतःच्या गरजा आणि उद्दिष्टांनुसार शिकण्याची परवानगी देणे.
13. संघात्मक शिक्षण:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना संघात्मक शिक्षण देणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्यांना इतर विद्यार्थ्यांसोबत काम करून शिकण्याची परवानगी देणे.
14. सकारात्मक पुनरावलोकन:
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना सकारात्मक पुनरावलोकन देणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्यांना त्यांच्या प्रयत्नांसाठी प्रोत्साहन आणि मान्यता देणे.
15.सकारात्मक समर्थन प्रदान करा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या क्षमतेनुसार शिकण्यास मदत करण्यासाठी सकारात्मक समर्थन प्रदान करणे महत्त्वाचे आहे. हे समर्थन शारीरिक सहाय्य, वर्तणूक व्यवस्थापन किंवा शिकवण्याच्या पद्धतींमध्ये बदल यासारख्या गोष्टींमध्ये समाविष्ट असू शकते.
16. व्यक्तिगतीकरण करा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांची शैक्षणिक गरजा वेगवेगळ्या असतात, म्हणून त्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी शिक्षण व्यक्तिशः करणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याच्या शैक्षणिक क्षमतेनुसार शिक्षण सामग्री, शिक्षण पद्धती आणि शिक्षण उद्दिष्टे तयार करणे यांचा समावेश असू शकतो.
17. वास्तविक जगातील संदर्भ प्रदान करा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शिकण्याशी संबंधित ठेवण्यासाठी वास्तविक जगातील संदर्भ प्रदान करणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याला शिकलेल्या गोष्टींचा वापर कसा करायचा हे समजून घेण्यास मदत करणे यांचा समावेश असू शकतो.
18. प्रेरणा द्या.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना शिकण्यास प्रेरित करणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याला शिकण्यास आनंददायक आणि फायदेशीर वाटण्यास मदत करणे यांचा समावेश असू शकतो.
19. संयम बाळगा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या समवयस्कांपेक्षा शिकण्यासाठी वेळ लागू शकतो. याचा अर्थ विद्यार्थ्याला त्यांच्या गतीने शिकण्यास आणि त्यांच्या प्रगतीचे कौतुक करण्यास मदत करणे यांचा समावेश असू शकतो.
20. अध्यापनात छायाचित्रण आणि दृश्य शिक्षणाचा वापर करा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शिकण्याशी संबंधित ठेवण्यासाठी छायाचित्रण आणि दृश्य शिक्षणाचा वापर करणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याला शिकलेल्या गोष्टींचा वापर कसा करायचा हे समजून घेण्यास मदत करणे यांचा समावेश असू शकतो.
21. अध्यापनात छान वर्तणूक आणि प्रगतीसाठी विद्यार्थ्यांना बक्षीस द्या.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना शिकण्यास आणि प्रगती करण्यास प्रेरित करण्यासाठी छान वर्तणूक आणि
प्रगतीसाठी विद्यार्थ्यांना बक्षीस देणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याला शिकण्यास आनंददायक आणि फायदेशीर वाटण्यास मदत करणे यांचा समावेश असू शकतो.
22. विद्यार्थ्यांचे पालक आणि इतर संरक्षकांसह सहयोग करा.
बौद्धिक अक्षम विद्यार्थ्यांना शिकवण्यासाठी शिक्षकांना विद्यार्थ्यांचे पालक आणि इतर संरक्षकांसह सहयोग करणे महत्त्वाचे आहे. याचा अर्थ विद्यार्थ्याच्या शिक्षणाबद्दल पालकांना अद्ययावत ठेवणे आणि पालकांकडून विद्यार्थ्याबद्दल प्रतिक्रिया मिळवणे यांचा समावेश असू शकतो.
बौद्धिक अक्षमता (Intellectual disability) असणार्या मुलांना शिक्षण देताना वरील गोष्टी महत्वाच्या आहेत. वरील सर्व मुद्दे लक्षात घेता बहुअध्ययन शैली या विद्यार्थ्यांना जास्त पाह्य्देशीर ठरते.
वाचा:
ताज्या बातम्या..
करिअर संधी..
पदभरती..
शैक्षणिक बातम्या..
सरकारी योजना..
शासन निर्णय..
Join : Whats App Channel