Stephen Hawking Biography in Marathi.
Stephen Hawking (स्टीफन हॉकिंग) हे एक प्रसिद्ध सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रज्ञ आणि विश्वशास्त्रज्ञ होते. जे General relativity आणि Quantum gravity च्या क्षेत्रात, विशेषतः Black Hole च्या संदर्भात त्यांच्या योगदानासाठी ओळखले जातात.
 |
| Stephen Hawking |
"A brief history of time" या त्यांच्या सर्वाधिक विकल्या जाणार्‍या पुस्तकासाठी ते कदाचित प्रसिद्ध आहेत ज्यात त्यांनी सामान्य प्रेक्षकांसाठी सुलभ भाषेत Complex scientific concepts स्पष्ट केल्या आहेत. Hawking यांचा जन्म 1942 in Oxford, England मध्ये झाला होता आणि वयाच्या 21 व्या वर्षी त्यांना Amyotrophic lateral sclerosis (ALS) चे निदान झाले, ज्याला Lou Gehrig's disease म्हणूनही ओळखले जाते.
त्यांच्या आजाराची प्रगती होत असतानाही, हॉकिंग त्यांचे PHD पूर्ण करू शकले आणि एक यशस्वी शास्त्रज्ञ, लेखक आणि सार्वजनिक वक्ता होण्यासाठी पुढे जात राहिले. त्यांच्या कार्यासाठी त्यांना अनेक पुरस्कार आणि सन्मान मिळाले आणि त्यांच्या पिढीतील सर्वात तेजस्वी मनांपैकी एक म्हणून ओळखले गेले. हॉकिंग यांचे 2018 मध्ये वयाच्या 76 व्या वर्षी निधन झाले.
लहानपणी, हॉकिंग जिज्ञासू होते आणि समस्या सोडवण्यात त्यांना आनंद होता. त्यांना विज्ञान आणि गणितात विशेष रस होता आणि त्यांनी शाळेत या विषयांमध्ये प्रावीण्य मिळवले. त्याला विज्ञानकथेचीही आवड होती आणि Arthur C. Clark and Isaac Asimov सारख्या लेखकांची पुस्तके वाचण्याचा त्यांना आनंद होता.
1950 मध्ये, हॉकिंग कुटुंब लंडनच्या उत्तरेला सुमारे 20 मैलांवर असलेल्या St. Albans शहरात गेले. हॉकिंग यांनी सेंट अल्बन्स शाळेत शिक्षण घेतले, जिथे त्यांनी त्यांच्या अभ्यासात उत्कृष्ट कामगिरी केली आणि त्यांना सर्वोच्च विद्यार्थी मानले गेले. शालेय शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, त्यांनी University College of Oxford मध्ये नैसर्गिक विज्ञानाचा अभ्यास केला.
Stephen Hawking यांचे शिक्षण:
Stephen Hawking यांनी त्यांचे प्रारंभिक शिक्षण लंडनमधील Byron House School मध्ये घेतले आणि नंतर St. Albans School मध्ये शिक्षण घेतले, जिथे त्यांनी गणित आणि विज्ञान या विषयात प्रावीण्य मिळवले. माध्यमिक शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, हॉकिंग यांनी University College of Oxford मध्ये नैसर्गिक विज्ञानाचा अभ्यास केला. त्यांनी 1962 मध्ये त्यांची पदवी प्राप्त केली आणि नंतर PHD. चा अभ्यास Cosmology at Cambridge University मध्ये सुरू केला.
Cosmology at Cambridge University मध्ये असताना, हॉकिंग यांनी Theoretical Physics च्या क्षेत्रात, Especially general relativity and quantum gravity च्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्यांनी Black holes च्या स्वरूपावर महत्त्वपूर्ण सिद्धांत विकसित केले आणि त्यांच्या कार्यामुळे विश्वाच्या सर्वात मूलभूत स्तरावरील वर्तनाबद्दलची आपली समज अधिक सखोल करण्यात मदत झाली.
त्यांचे यश असूनही, हॉकिंग यांना त्यांच्या शिक्षण आणि कारकिर्दीत अनेक आव्हानांचा सामना करावा लागला. वयाच्या 21 व्या वर्षी त्यांना Amyotrophic Lateral Sclerosis (ALS) चे निदान झाले, ज्याला Lou Gehrig's disease म्हणूनही ओळखले जाते, आणि हा आजार कालांतराने वाढत गेला, शेवटी तो व्हीलचेअर आणि भाषण-उत्पादक यंत्रावर अवलंबून राहिला.
या आव्हानांना न जुमानता हॉकिंग यांनी भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रात काम करणे आणि योगदान देणे सुरूच ठेवले आणि त्यांनी पीएच.डी. 1966 मध्ये. त्यांनी अनेक शैक्षणिक पदे भूषवली, ज्यात केंब्रिजच्या गॉनव्हिल आणि कॅयस कॉलेजमध्ये फेलोशिपचा समावेश होता आणि अखेरीस केंब्रिज विद्यापीठात गणिताचे प्राध्यापक बनले.
Stephen Hawking यांचे संशोधन:
Stephen Hawking यांनी Theoretical Physics च्या क्षेत्रात, Especially general relativity आणि Quantum gravity च्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले. त्याच्या काही सर्वात उल्लेखनीय संशोधन यशांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
Hawking Radiation:
Quantum effects मुळे Black holes emit radiation करतात, ज्याला आता Hawking radiation म्हणतात. हे रेडिएशन अत्यंत कमकुवत आहे आणि ते शोधणे कठीण आहे, परंतु कृष्णविवरांचे वर्तन आणि जागा आणि वेळेचे स्वरूप समजून घेण्यासाठी त्याचा महत्त्वपूर्ण परिणाम होतो.
No Case Theorem:
Evolution of the Universe:
Stephen Hawking यांनी विश्वाच्या उत्क्रांतीबद्दलच्या आपल्या समजून घेण्यात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले, ज्यामध्ये Big Bag Theory चा विकास आणि विश्वाचा विस्तार होत आहे या कल्पनेचा समावेश आहे. त्याने Cosmic inflation ची संकल्पना देखील मांडली, जी असे सूचित करते की विश्वाचा त्याच्या सुरुवातीच्या काळात वेगवान विस्तार झाला.
Stephen Hawking हे एक लोकप्रिय लेखक आणि सार्वजनिक वक्ते:
त्यांच्या संशोधनाव्यतिरिक्त, हॉकिंग हे एक लोकप्रिय लेखक आणि सार्वजनिक वक्ते देखील होते आणि त्यांनी अनेक पुस्तके लिहिली.
Stephen Hawking ची प्रसिद्ध पुस्तके:
स्टीफन हॉकिंग हे सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रज्ञ आणि विश्वशास्त्रज्ञ म्हणून काम करण्याव्यतिरिक्त एक कुशल लेखक होते. त्यांच्या काही प्रसिद्ध पुस्तकांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
"A Brief History of Time" (1988):
हे सर्वाधिक विकले जाणारे पुस्तक सामान्य प्रेक्षकांसाठी सुलभ भाषेत Big bag theory black hole आणि Space आणि The nature of time यासारख्या जटिल वैज्ञानिक संकल्पना स्पष्ट करते. या पुस्तकाच्या जगभरात लाखो प्रती विकल्या गेल्या आहेत आणि असंख्य भाषांमध्ये अनुवादित केले गेले आहे.
"The Universe in a Nutshell" (2001):
हे पुस्तक "A Brief History of Time" चा सिक्वेल आहे आणि Cosmology क्षेत्रातील नवीनतम घडामोडींचे अपडेट प्रदान करते. यात कृष्णविवरांचे स्वरूप, विश्वाच्या एकसंध सिद्धांताचा शोध आणि वेळ प्रवासाची शक्यता यासारख्या विषयांचा समावेश आहे.
"A Briefer History of Time" (2005):
Leonard Mlodino सह सह-लिहिलेले हे पुस्तक, "A Brief History of Time" ची संक्षिप्त आवृत्ती आहे ज्यात पुस्तकातील मुख्य संकल्पना अधिक संक्षिप्त आणि प्रवेशयोग्य स्वरूपात समाविष्ट आहेत.
"The Grand Design" (2010):
Leonard Mlodino सह सह-लिहिलेले हे पुस्तक, विश्वाचे मूलभूत स्वरूप समजून घेण्यात भौतिकशास्त्राची भूमिका शोधते. हे बहुविश्वाच्या संकल्पनेची आणि दैवी निर्मात्याची गरज नसताना केवळ भौतिकशास्त्राच्या नियमांद्वारे आपल्या विश्वाची निर्मिती होण्याची शक्यता यावर चर्चा करते.
सामान्य श्रोत्यांना सुलभ अशा प्रकारे Complex scientific concepts समजावून सांगण्याच्या त्यांच्या क्षमतेबद्दल हॉकिंगच्या पुस्तकांची मोठ्या प्रमाणावर प्रशंसा केली गेली आहे. त्यांनी हॉकिंगच्या कल्पना आणि संशोधन अधिक व्यापकपणे प्रसिद्ध करण्यात मदत केली आहे आणि त्यांच्या पिढीतील सर्वात तेजस्वी मनांपैकी एक म्हणून त्यांची प्रतिष्ठा वाढवण्यास हातभार लावला आहे.
Stephen Hawking passed away:
स्टीफन हॉकिंग यांचे 14 मार्च 2018 रोजी वयाच्या 76 व्या वर्षी निधन झाले. ते एक प्रसिद्ध सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रज्ञ आणि विश्वशास्त्रज्ञ होते, जे सामान्य सापेक्षता आणि क्वांटम गुरुत्वाकर्षणाच्या क्षेत्रात, विशेषतः कृष्णविवरांच्या संदर्भात त्यांच्या योगदानासाठी ओळखले जातात.
Amyotrophic Lateral Sclerosis (ALS), ज्याला Lou Gehrig's disease असेही म्हणतात, याचे निदान असूनही, वयाच्या 21 व्या वर्षी, हॉकिंग 50 वर्षांहून अधिक काळ या आजाराने जगू शकले आणि त्यांनी भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
हॉकिंग हे एक लोकप्रिय लेखक आणि सार्वजनिक वक्ते देखील होते आणि "अ ब्रीफ हिस्ट्री ऑफ टाइम" या त्यांच्या सर्वाधिक विकल्या गेलेल्या पुस्तकाने त्यांच्या कल्पना आणि संशोधन सामान्य लोकांसाठी अधिक सुलभ बनविण्यात मदत केली. त्यांच्या कार्यासाठी त्यांना अनेक पुरस्कार आणि सन्मान मिळाले आणि त्यांच्या पिढीतील सर्वात तेजस्वी मनांपैकी एक म्हणून ओळखले गेले.
त्यांच्या निधनाने जगभरातील लोकांनी शोक व्यक्त केला आणि ते भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रातील एक अग्रणी आणि एक तेजस्वी विचारवंत म्हणून स्मरणात राहतील ज्याने आपल्या बुद्धी आणि दृढनिश्चयाने इतर असंख्य लोकांना प्रेरित केले.