Dhantrayodashi: पूजा ,महत्व आणि कथा दिवाळीच्या दिवसातील धनत्रयोदशी हा एक महत्वाचा आणि साडेतीन मुहूर्तापैकी एक दिवस असून, या दिवशी धनतेरस म्हणून ओळखला जातो.
$ads={1}
धनत्रयोदशी दिवाळीच्या आधी येते आणि येणार्‍या आनंदाच्या दिवसांची घोषणा करतो जो संपत्ती, सौभाग्य आणि आरोग्यासाठी एकत्रित उत्सव असतो. या दिवशी व्यापारी लोक पूजा पाठ करतात.
धनतेरस : अर्थ, 2023 तारीख, वेळ आणि मुहूर्त.
धनतेरसला धन त्रयोदशी किंवा धन्वंतरी त्रयोदशी असेही म्हणतात. ‘धना’ म्हणजे संपत्ती आणि ‘तेरस’ किंवा ‘त्रयोदशी’ म्हणजे तेरा. हे कृष्ण पक्ष तिथीच्या तेराव्या दिवशी धनत्रयोदशी सुलभ करते.
धनतेरस 2023 शेड्यूल तारीख / मुहूर्त वेळ
धनत्रयोदशी पूजा 10 नोव्हेंबर 2023
धनत्रयोदशी पूजेचा मुहूर्त 12.35 ते दुसर्या दिवशी म्हणजे 11 नोव्हेंबर ला 11.57 पर्यंत आहे.
उद्या तेरेस आहे. तुम्ही उद्या घर स्वच्छ करा. रात्री तुपाचा दिवा प्रज्वलित करून संध्याकाळी माझी पूजा करून तांब्याच्या कलशात पैसे ठेवल्यास मी त्या कलशात वास करीन. पण पूजेच्या वेळी मी तुला दिसणार नाही. ही एक दिवस पूजा करून वर्षभर मी तुझ्या घरातून बाहेर पडणार नाही.
असे म्हणत ती दिव्यांच्या प्रकाशाने दहा दिशांना पसरली. दुसऱ्या दिवशी शेतकऱ्याने लक्ष्मीजींच्या आख्यायिकेनुसार पूजा केली. त्याचे घर संपत्तीने भरले होते. यासाठी दरवर्षी तेरसच्या दिवशी लक्ष्मीजींची पूजा केली जात असे.
$ads={2}
लोक आपली घरे, कार्यालये स्वच्छ करतात आणि दिवे, कंदील, रांगोळी, दिवे आणि देवी लक्ष्मीच्या पावलांच्या ठशांनी सुशोभित करतात.
ते स्वतःला नवीन कपडे घालून सजवतात आणि त्यांच्या घरांमध्ये आणि कार्यालयांमध्ये संपत्ती आणि समृद्धीला आमंत्रित करण्यासाठी "लक्ष्मी पूजा" किंवा "धनतेरस पूजा" करतात.नकारात्मक कंप आणि दुष्ट आत्म्यांपासून दूर राहण्यासाठी घराभोवती दिवे लावले जातात.
लक्ष्मी पूजन किंवा पूजन नंतर भजन आणि देवी लक्ष्मीच्या स्तुतीमध्ये गायली जाणारी इतर भक्तिगीते.गूळ आणि कोथिंबीरपासून बनवलेली मिठाई देवी लक्ष्मीला “नैवेद्य” म्हणून अर्पण केली जाते आणि नंतर भक्तांमध्ये प्रसाद म्हणून वाटली जाते.
ग्रामीण भागात, लोक या दिवशी त्यांच्या गुरांची पूजा करतात कारण ते त्यांच्या उत्पन्नाचे प्रमुख स्त्रोत आहेत.
धनत्रयोदशीनंतरचा दिवस “यमदीपदान” किंवा “नरक चतुर्दशी” म्हणून साजरा केला जातो. आपल्या पती आणि कुटुंबाच्या दीर्घायुष्य आणि समृद्धीसाठी भगवान यमाचा आदर करण्याचे प्रतीक म्हणून घरातील स्त्रिया दिवे लावतात.
$ads={2}
धनत्रयोदशीला सोन्या-चांदीच्या दागिन्यांची किंवा नाण्यांची खरेदी अत्यंत शुभ मानली जाते. हे "देवी लक्ष्मी" घरी आणण्यासारखे आहे.
घरातील श्रीमंती वाढवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणारी भांडी खरेदी करणे हा उत्सवाचा एक भाग आहे.धनत्रयोदशीला कोणत्याही प्रकारची "धातू" खरेदी करणे हे सौभाग्य आणि सौभाग्याचे प्रतीक आहे.
धनत्रयोदशीच्या आधी दिवाळीच्या दिवशी घराभोवती विशेषत: भगवान यमराजाच्या समोर दिवे लावले जातात, मृत्यूच्या देवाभोवती असलेल्या भीतीपासून मुक्त होण्यासाठी.
धनत्रयोदशी: अर्थ, 2023 तारीख, वेळ आणि मुहूर्त:
धनत्रयोदशीला धनतेरस असेही म्हणतात.धनत्रयोदशीने दिव्यांचा सण दिवाळीची सुरुवात होते. धनत्रयोदशी अश्विन महिन्याच्या तेराव्या दिवशी पाळले जाते. याच दिवशी देवांचा वैद्य धन्वंतरी यांचा जन्म झाला. या दिवशी लोक देवी लक्ष्मीची भक्तीपूर्वक पूजा करतात.आरोग्यासाठी देवतेची पूजा केली जाते.
धनत्रयोदशी दिवाळीच्या आधी येते आणि येणार्‍या आनंदाच्या दिवसांची घोषणा करतो जो संपत्ती, सौभाग्य आणि आरोग्यासाठी एकत्रित उत्सव असतो. या दिवशी व्यापारी लोक पूजा पाठ करतात.
धनतेरस : अर्थ, 2023 तारीख, वेळ आणि मुहूर्त.
धनतेरसला धन त्रयोदशी किंवा धन्वंतरी त्रयोदशी असेही म्हणतात. ‘धना’ म्हणजे संपत्ती आणि ‘तेरस’ किंवा ‘त्रयोदशी’ म्हणजे तेरा. हे कृष्ण पक्ष तिथीच्या तेराव्या दिवशी धनत्रयोदशी सुलभ करते.
धनतेरस 2023 शेड्यूल तारीख / मुहूर्त वेळ
धनत्रयोदशी पूजा 10 नोव्हेंबर 2023
धनत्रयोदशी पूजेचा मुहूर्त 12.35 ते दुसर्या दिवशी म्हणजे 11 नोव्हेंबर ला 11.57 पर्यंत आहे.
Join : Whats App Channel
धनत्रयोदशी पूजेचे महत्त्व.
हिंदू कॅलेंडरमध्ये धनत्रयोदशीला दिवाळीच्या आधीच्या सर्वात शुभ दिवसांपैकी एक म्हणून चिन्हांकित केले आहे. संपत्तीचा सण मानला जात असल्याने या दिवसाचे खूप महत्त्व आहे. लोक सोने, चांदी आणि इतर मौल्यवान दागिन्यांमध्ये घर आणण्याचे प्रतीक म्हणून गुंतवणूक करतात.
$ads={1}
देवी लक्ष्मी, संपत्तीची उपकारकता. समुद्रमंथनाच्या वेळी महासागरांतून देवता प्रकट झाल्याचा दिवस म्हणून शास्त्रात कोरलेला आहे. 'अमृता' किंवा अमृतासाठी महासागर मंथन केले गेले आणि देवी लक्ष्मी भगवान धन्वंतरीसह अमृताचे सोन्याचे भांडे घेऊन प्रकट झाली ज्याचा अर्थ देवांना शाश्वतता आणण्यासाठी आहे.
विष्णूच्या निघताना लक्ष्मीला कुतूहल वाटले की दक्षिण दिशेत असे काय रहस्य आहे की मला वर्ज्य केले आहे आणि देव स्वतः निघून गेला. लक्ष्मीजी राहिल्या नाहीत आणि देव पुढे सरकताच लक्ष्मीही मागे लागली. थोडं पुढे गेल्यावर त्याला एक मोहरीचं शेत दिसलं ज्यात बरीच फुलं होती. मोहरीचे सौंदर्य पाहून ती मंत्रमुग्ध झाली आणि फुले तोडून आणि मेकअप करून पुढे गेली.
पुढे गेल्यावर लक्ष्मीजींनी उसाच्या शेतातून ऊस तोडला आणि रस चोखायला सुरुवात केली. त्याच क्षणी विष्णूजी आले आणि लक्ष्मीजींवर रागावले आणि तिला शाप दिला की मी तुला इथे येण्यास मनाई केली होती, परंतु तू ऐकले नाहीस आणि शेतकर्‍याची चोरी करण्याचा गुन्हा केला आहे.
आता या गुन्ह्यासाठी तुम्ही या शेतकऱ्याची 12 वर्षे सेवा केली. असे बोलून भगवान त्यांना सोडून क्षीरसागरांकडे गेले. त्यानंतर लक्ष्मीजी त्या गरीब शेतकऱ्याच्या घरात राहू लागल्या. एके दिवशी लक्ष्मीजींनी शेतकऱ्याच्या पत्नीला सांगितले की, अंघोळ केल्यावर आधी माझ्याने बनवलेल्या या लक्ष्मीची पूजा कर, मग स्वयंपाकघर बनवा, मग तू जे मागशील ते मिळेल.
शेतकऱ्याच्या पत्नीनेही तेच केले. पूजेचा प्रभाव आणि लक्ष्मीच्या कृपेमुळे दुसऱ्या दिवसापासूनच शेतकऱ्याचे घर अन्न, पैसा, रत्ने, सोने इत्यादींनी भरून गेले. लक्ष्मीने शेतकऱ्याला पैसा आणि धान्य देऊन पूर्ण केले. शेतकऱ्याची 12 वर्षे मोठ्या आनंदात गेली. त्यानंतर 12 वर्षांनी लक्ष्मीजी जाण्यास तयार झाल्या.
विष्णू लक्ष्मीला घेण्यासाठी आला तेव्हा शेतकऱ्याने त्याला पाठवण्यास नकार दिला. तेव्हा देवाने शेतकऱ्याला सांगितले की त्यांना कोण जाऊ देत, ते चंचल आहेत, ते कुठेही राहत नाहीत. मोठे त्यांना रोखू शकले नाहीत. तिला माझ्याकडून शाप मिळाला होता, म्हणून ती 12 वर्षे तुझी सेवा करत होती. तुमच्या सेवेला 12 वर्षे पूर्ण झाली आहेत. शेतकरी जिद्दीने म्हणाला की नाही, आता मी लक्ष्मीजींना जाऊ देणार नाही. तेव्हा लक्ष्मीजी म्हणाल्या की हे शेतकरी, तुला मला थांबवायचे आहे, मग मी सांगतो तसे कर.
देवी लक्ष्मी, संपत्तीची उपकारकता. समुद्रमंथनाच्या वेळी महासागरांतून देवता प्रकट झाल्याचा दिवस म्हणून शास्त्रात कोरलेला आहे. 'अमृता' किंवा अमृतासाठी महासागर मंथन केले गेले आणि देवी लक्ष्मी भगवान धन्वंतरीसह अमृताचे सोन्याचे भांडे घेऊन प्रकट झाली ज्याचा अर्थ देवांना शाश्वतता आणण्यासाठी आहे.
धनत्रयोदशीची कथा:
एके काळी भगवान विष्णू वैकुंठ फिरायला येत होते, तेव्हा लक्ष्मीजींनी त्यांना सोबत येण्याची विनंती केली. तेव्हा विष्णू म्हणाले की माझ्या म्हणण्यावर तुमचा विश्वास असेल तर पुन्हा ये. तेव्हा लक्ष्मीजींनी त्याला होकार दिला आणि भगवान विष्णूंसोबत त्या पृथ्वीवर आल्या. काही वेळाने एका ठिकाणी पोहोचल्यावर भगवान विष्णूंनी लक्ष्मीजींना सांगितले की मी येईपर्यंत तुम्ही इथेच थांबा. मी दक्षिणेकडे जात आहे, तुम्ही तिथे येऊ नका.विष्णूच्या निघताना लक्ष्मीला कुतूहल वाटले की दक्षिण दिशेत असे काय रहस्य आहे की मला वर्ज्य केले आहे आणि देव स्वतः निघून गेला. लक्ष्मीजी राहिल्या नाहीत आणि देव पुढे सरकताच लक्ष्मीही मागे लागली. थोडं पुढे गेल्यावर त्याला एक मोहरीचं शेत दिसलं ज्यात बरीच फुलं होती. मोहरीचे सौंदर्य पाहून ती मंत्रमुग्ध झाली आणि फुले तोडून आणि मेकअप करून पुढे गेली.
पुढे गेल्यावर लक्ष्मीजींनी उसाच्या शेतातून ऊस तोडला आणि रस चोखायला सुरुवात केली. त्याच क्षणी विष्णूजी आले आणि लक्ष्मीजींवर रागावले आणि तिला शाप दिला की मी तुला इथे येण्यास मनाई केली होती, परंतु तू ऐकले नाहीस आणि शेतकर्‍याची चोरी करण्याचा गुन्हा केला आहे.
आता या गुन्ह्यासाठी तुम्ही या शेतकऱ्याची 12 वर्षे सेवा केली. असे बोलून भगवान त्यांना सोडून क्षीरसागरांकडे गेले. त्यानंतर लक्ष्मीजी त्या गरीब शेतकऱ्याच्या घरात राहू लागल्या. एके दिवशी लक्ष्मीजींनी शेतकऱ्याच्या पत्नीला सांगितले की, अंघोळ केल्यावर आधी माझ्याने बनवलेल्या या लक्ष्मीची पूजा कर, मग स्वयंपाकघर बनवा, मग तू जे मागशील ते मिळेल.
शेतकऱ्याच्या पत्नीनेही तेच केले. पूजेचा प्रभाव आणि लक्ष्मीच्या कृपेमुळे दुसऱ्या दिवसापासूनच शेतकऱ्याचे घर अन्न, पैसा, रत्ने, सोने इत्यादींनी भरून गेले. लक्ष्मीने शेतकऱ्याला पैसा आणि धान्य देऊन पूर्ण केले. शेतकऱ्याची 12 वर्षे मोठ्या आनंदात गेली. त्यानंतर 12 वर्षांनी लक्ष्मीजी जाण्यास तयार झाल्या.
विष्णू लक्ष्मीला घेण्यासाठी आला तेव्हा शेतकऱ्याने त्याला पाठवण्यास नकार दिला. तेव्हा देवाने शेतकऱ्याला सांगितले की त्यांना कोण जाऊ देत, ते चंचल आहेत, ते कुठेही राहत नाहीत. मोठे त्यांना रोखू शकले नाहीत. तिला माझ्याकडून शाप मिळाला होता, म्हणून ती 12 वर्षे तुझी सेवा करत होती. तुमच्या सेवेला 12 वर्षे पूर्ण झाली आहेत. शेतकरी जिद्दीने म्हणाला की नाही, आता मी लक्ष्मीजींना जाऊ देणार नाही. तेव्हा लक्ष्मीजी म्हणाल्या की हे शेतकरी, तुला मला थांबवायचे आहे, मग मी सांगतो तसे कर.
Join : Whats App Channel
उद्या तेरेस आहे. तुम्ही उद्या घर स्वच्छ करा. रात्री तुपाचा दिवा प्रज्वलित करून संध्याकाळी माझी पूजा करून तांब्याच्या कलशात पैसे ठेवल्यास मी त्या कलशात वास करीन. पण पूजेच्या वेळी मी तुला दिसणार नाही. ही एक दिवस पूजा करून वर्षभर मी तुझ्या घरातून बाहेर पडणार नाही.
असे म्हणत ती दिव्यांच्या प्रकाशाने दहा दिशांना पसरली. दुसऱ्या दिवशी शेतकऱ्याने लक्ष्मीजींच्या आख्यायिकेनुसार पूजा केली. त्याचे घर संपत्तीने भरले होते. यासाठी दरवर्षी तेरसच्या दिवशी लक्ष्मीजींची पूजा केली जात असे.
धनतेरस पूजा विधी:
धनत्रयोदशीला धार्मिक महत्त्व आहे आणि समाजाच्या विविध घटकांद्वारे तो मोठ्या उत्साहाने आणि उत्साहाने साजरा केला जातो. या दिवशी केले जाणारे महत्त्वाचे विधी खालीलप्रमाणे आहेत.लोक आपली घरे, कार्यालये स्वच्छ करतात आणि दिवे, कंदील, रांगोळी, दिवे आणि देवी लक्ष्मीच्या पावलांच्या ठशांनी सुशोभित करतात.
ते स्वतःला नवीन कपडे घालून सजवतात आणि त्यांच्या घरांमध्ये आणि कार्यालयांमध्ये संपत्ती आणि समृद्धीला आमंत्रित करण्यासाठी "लक्ष्मी पूजा" किंवा "धनतेरस पूजा" करतात.नकारात्मक कंप आणि दुष्ट आत्म्यांपासून दूर राहण्यासाठी घराभोवती दिवे लावले जातात.
लक्ष्मी पूजन किंवा पूजन नंतर भजन आणि देवी लक्ष्मीच्या स्तुतीमध्ये गायली जाणारी इतर भक्तिगीते.गूळ आणि कोथिंबीरपासून बनवलेली मिठाई देवी लक्ष्मीला “नैवेद्य” म्हणून अर्पण केली जाते आणि नंतर भक्तांमध्ये प्रसाद म्हणून वाटली जाते.
ग्रामीण भागात, लोक या दिवशी त्यांच्या गुरांची पूजा करतात कारण ते त्यांच्या उत्पन्नाचे प्रमुख स्त्रोत आहेत.
धनत्रयोदशीनंतरचा दिवस “यमदीपदान” किंवा “नरक चतुर्दशी” म्हणून साजरा केला जातो. आपल्या पती आणि कुटुंबाच्या दीर्घायुष्य आणि समृद्धीसाठी भगवान यमाचा आदर करण्याचे प्रतीक म्हणून घरातील स्त्रिया दिवे लावतात.
धनत्रयोदशीचा उत्सव:
धनत्रयोदशीला चांगले आरोग्य, कल्याण आणि विपुलता लाभते. विचार व्यक्त केल्याप्रमाणे, धनत्रयोदशी दीर्घायुष्य, यश, संपत्ती आणि चैनीसाठी साजरी केली जाते. हे आरोग्यासाठी योग्य म्हटले आहे. हे निरोगी मनाचे निवासस्थान आहे, जे विविध अडथळ्यांना न जुमानता फुलते. धनत्रयोदशीच्या उत्सवांमध्ये सहसा खालील गोष्टींचा समावेश होतोधनत्रयोदशीला सोन्या-चांदीच्या दागिन्यांची किंवा नाण्यांची खरेदी अत्यंत शुभ मानली जाते. हे "देवी लक्ष्मी" घरी आणण्यासारखे आहे.
घरातील श्रीमंती वाढवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावणारी भांडी खरेदी करणे हा उत्सवाचा एक भाग आहे.धनत्रयोदशीला कोणत्याही प्रकारची "धातू" खरेदी करणे हे सौभाग्य आणि सौभाग्याचे प्रतीक आहे.
धनत्रयोदशीच्या आधी दिवाळीच्या दिवशी घराभोवती विशेषत: भगवान यमराजाच्या समोर दिवे लावले जातात, मृत्यूच्या देवाभोवती असलेल्या भीतीपासून मुक्त होण्यासाठी.