राजे उमाजी नाईक यांचा जीवन परिचय
जन्मतारीख: 7 सप्टेंबर, 1791जन्मस्थळ: पुरंदर तालुका
मृत्यूची तारीख: 3 फेब्रुवारी, 1832
मृत्यूस्थळ: पुणे
आई: लक्ष्मीबाई
वडील: दादाजी नाईक
चळवळ: भारतीय स्वातंत्र्यलढा
चळवळ: भारतीय स्वातंत्र्यलढा
राजे उमाजी नाईक यांची जयंती
राजे उमाजी नाईक यांचा जन्म 7 सप्टेंबर, 1791 रोजी झाल्याने या दिवशी त्यांची सर्वत्र जयंती साजरी केली जाते. उमाजी नाईक हे जन्मापासूनच हुशार, चंचल, शरीराने धडधाकट, उंचापुरे आणि करारी होते. त्यांनी पारंपरिक रामोशी हेर कला लवकरच आत्मसात केली. जसे उमाजी नाईक मोठे होत गेले तसा त्यांनी वडील दादाजी नाईक यांच्याकडून दांडपट्टा, तलवार, भाला, कुऱ्हाडी, तीरकमठा, गोफण वगैरे चालवण्याची कला अवगत केली.
उमाजी नाईक यांचे कार्ये
या काळात इंग्रजांनी भारतात आपली सत्ता स्थापन करण्यास सुरुवात केली होती. हळूहळू मराठी मुलुख जिंकत त्यांनी पुणे ताब्यात घेतले. इ. स. 1803 मध्ये पुण्यात दुसऱ्या बाजीराव पेशव्यास स्थानापन्न केले आणि त्याने इंग्रजांचा पाल्य म्हणून काम सुरू केले.
इंग्रजांच्या अन्यायामुळे आणि आपल्या देशावरील आक्रमणामुळे उमाजी नाईक यांना स्वातंत्र्यलढ्यात सहभागी होण्याची प्रेरणा मिळाली. त्यांनी रामोशी समाजातील तरुणांना एकत्र करून इंग्रजांविरुद्ध लढा सुरू केला.
उमाजी नाईक यांच्या नेतृत्वाखालील उठावामुळे इंग्रजांना मोठी धडक बसली. त्यांनी उमाजी नाईक यांना पकडण्यासाठी प्रयत्न सुरू केले. परंतु उमाजी नाईक हे चतुर आणि धडाडीचे होते. त्यांनी इंग्रजांना अनेकदा हुशारीने चकवले.
ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध लढा
उमाजी नाईकांनी पश्चिम महाराष्ट्र आणि कोकण भागात ब्रिटिशांच्या विरुद्ध गनिमी काव्याने लढा दिला. त्यांनी इंग्रजांच्या अनेक ठाण्यांना लुटले आणि इंग्रजांच्या सैन्याला पराभवाचा धक्का दिला.
उमाजी नाईक यांच्या स्वातंत्र्यलढ्याने इंग्रजांना अस्वस्थ केले. त्यांनी उमाजी नाईक यांना पकडण्यासाठी कॅप्टन मॅकिन्टोश या अधिकारीची नियुक्ती केली. मॅकिन्टोश हा एक धडाडीचा आणि चातुर्यवान अधिकारी होता. त्याने उमाजी नाईक यांना पकडण्यासाठी सापळा रचला.
उमाजी नाईक यांचे निधन
उमाजी नाईकांच्या लढ्यामुळे इंग्रजांना मोठा धोका निर्माण झाला. इंग्रजांनी उमाजी नाईकांना पकडण्यासाठी कंबर कसली. त्यांनी उमाजी नाईकांच्यावर अनेक फितुरी केल्या. उमाजी नाईक यांच्यावर इंग्रजांनी खटला चालवला आणि त्यांना 3 फेब्रुवारी 1832 रोजी खडकमाळ येथे फाशी देण्यात आली.उमाजी नाईक यांचे निधन झाले, तरीही त्यांच्या लढ्यामुळे ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध जनतेत प्रेरणा निर्माण झाली. उमाजी नाईक हे भारताचे आद्य क्रांतिकारक म्हणून ओळखले जातात.
उमाजी नाईक हे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील एक महान क्रांतिकारक होते. त्यांनी इंग्रजांच्या अन्यायाविरुद्ध लढा देऊन आपल्या देशावरील प्रेम आणि स्वातंत्र्यप्रेम दाखवून दिले. उमाजी नाईक यांच्या फाशीने संपूर्ण महाराष्ट्र हादरला आणि इंग्रजांच्या अन्यायाविरुद्ध जनतेत रोष निर्माण झाला.
उमाजी नाईक यांच्या स्मरणार्थ त्यांच्या नावाने अनेक रस्ते, चौक, महाविद्यालये आणि मंदिरे उभारण्यात आली आहेत.
उमाजी नाईक यांचे लढ्याचे महत्त्व
उमाजी नाईक यांचे लढा भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण टप्पा होता. त्यांनी इंग्रजांच्या विरुद्ध लढून ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध जनतेत असंतोष निर्माण केला. त्यांच्या लढ्यामुळे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्याला चालना मिळाली.उमाजी नाईक हे एक निष्ठावान, कर्तव्यनिष्ठ आणि स्वाभिमानी क्रांतिकारक होते. त्यांनी ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध लढण्यासाठी आपले संपूर्ण आयुष्य वेचले. त्यांच्या लढ्यामुळे त्यांना 'नरवीर' ही पदवी मिळाली.
Join : Whats App Channel